განზომილების ცნება ჩნდება იმის გამო, რომ ერთი და იგივე ერთეულთა სისტემაში სხვადასხვა ფიზიკური სიდიდეების რაოდენობრივი თანაფარდობა გამოხატული იყოს ერთი და იგივე ფორმულით, დამოუკიდებლად იმისა თუ რამდენად დიდია ძირითად ფიზიკურ სიდიდეთა ერთეულები. ამ მოთხოვნით განისაზღვრება ფიზიკურ სიდიდეთა „განზომილების ფორმულის“ საერთო სახე.

განზომილების ცნება ჩნდება ერთეულთა სისტემის შემოტანისას. პრინციპში შეიძლებოდა, რომ ყველა ფიზიკური სიდიდისათვის მიეჩინათ თავისი ერთეული, რომელიც არ იქნებოდა სხვა სიდიდეების ერთეულებთან კავშირში. მაგრამ მაშინ განტოლებებში, რომლებიც გამოსახავენ ფიზიკურ კანონებს, შევიდოდა მრავალი რიცხვითი კოეფიციენტი. მათი მნიშვნელობები დაემსგავსებოდა რთულად დასამახსოვრებელ სქემას, რომელიც განისაზღვრებოდა შემთხვევითად და დამოკიდებული იქნებოდა ერთეულთა სისტემის არჩევაზე. რიცხვითი კოეფიციენტების ასეთი სიმრავლე კი გადატვირთავდა ფორმულებს. მათი დამახსოვრება არ იქნებოდა ადვილი და სრულიად უსარგებლო იქნებოდა მეხსიერებისათვის. ამ პრობლემის თავიდან ასაცილებლად ფიზიკაში უკვე დიდი ხანია უარი თქვეს დამოუკიდებელ ერთეულთა სისტემის არჩევაზე ყველა ფიზიკური სიდიდისათვის და შეთანხმდნენ, რომ გამოიყენონ განსაზღვრულ პრინციპზე დამყარებული ერთეულთა სისტემა.

ტერმინი შავი ხვრელი ჩნდება 1969 წლიდან, ასე უწოდა ამერიკელმა მეცნიერმა ჯონ უილერმა თავის გრაფიკულ აღწერას სინათლის ყოფაქცევის შესახებ გრავიტაციულ ველში. განხილვა ემყარებოდა სინათლის ორმაგი ბუნების ანალიზს. პირველი იყო ნიუტონის იდეა, რომ სინათლე შედგება ნაწილაკებისგან და მეორე მისი შესაძლო ტალღურ ბუნება. ჩვენ დღეს ვიცით, რომ ორივე მოსაზრება სწორია. მთავარი კითხვა იყო თუ როგორ იმოქმედებდა სინათლეზე გრავიტაცია.

დედამიწის ორბიტაზე ბრუნავს სხვადასხვა დანიშნულებით გაშვებული მრავალი ხელოვნური თანამგზავრი (სატელიტი). დღეისათვის ძირითადად თანამგზავრებს განთავსებულია ეგრეთ წოდებულ გეოსინქრონულ და გეოსტაციონალურ ორბიტებზე.

თანამედროვე ასტროფიზიკის ერთ–ერთი მძლავრი იარაღია სპექტრული ანალიზი. ამ ანალიზის საშუალებით შესაძლებელია მაგალითად მნათობის სითბური გამოსხივების სპექტრით დავადგინოთ ობიექტის ეფექტური ტემპერატურა.