1970-იან წლებში ამერიკელმა ფიზიკოს თეორეტიკოსმა უოლტერ ჰენნებერგერმა სამეცნიერო საზოგადოების წინაშე დასვა კითხვა, თუ რამდენად იყო შესაძლებელი ელექტრონის გათავისუფლება თავისი ატომისგან ისე, რომ მას მაინც ატომბირთვის გარშემო ემოძრავა. ჟურნალ Nature Physics-ის აპრილის ნომერში გამოქვეყნებული სტატიის თანახმად, ჟენევის უნივერსიტეტის და ბერლინის მაქს ბორნის ინსტიტუტის მკვლევარებმა შეძლეს ამ ნახევარი საუკუნის წინ შემოთავაზებული ჰიპოთეზის ექსპერიმენტულად განხორციელება.

ითვლებოდა, რომ რაც უფრო ინტენსიურია ლაზერის სხივი, მით უფრო ადვილია მისი საშუალებით ატომის იონიზირება. ახალ კვლევაში შვეიცარელმა და გერმანელმა მკვლევარებმა კი აღმოაჩინეს, რომ არსებობს იონიზაციისთვის საჭირო ინტენსივობის ზღვრული მნიშვნელობა. მათ ასევე შენიშნეს, რომ როცა ატომი იონიზირდება, ატომისგან მოწყვეტილი ელექტრონი ჯერ კიდევ გრძნობს ლაზერის ველის ზემოქმედებას. მაშინ შესაძლებელია მოწყვეტილი ელექტრონის ლაზერული ჩაჭერა ატომბირთვთან ახლოს, ისე როგორც ჰენნებერგერმა ივარაუდა. სპეციალური ფორმის ლაზერული იმპულსით მანიპულირებით მათ მახერხეს, რომ ელექტრონი ერთდროულად ყოფილიყო თავისუფალი და მიბმული თავის ატომზე. ანუ შესაძლებელი გახდა ატომის ელექტრონული სტრუქტურის კონტროლი, რადგან ლაზერის ინტენსივობის შეცვლით, შეიცვლება ჩაჭერილი ელექტრონის ოსცილაციაც და შესაბამისად მისი ენერგიის დონე და მდგომარეობა.

ჩატარებული ექსპერიმენტი ფიზიკოსებს აძლევს საშუალებას შექმნან ლაზერის ველით გარშემორტყმული ახალი ტიპის ატომები, რომელთა ელექტრონებს ახალი ენერგიის დონეები გაუჩნდებათ და პრინციპში შეეძლებათ სინათლის გაძლიერებაც. მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ ახალი აღმოჩენა დიდ როლს შეასრულებს გაზებში ლაზერული სხივების გავრცელების შესწავლის საქმეში.

წყარო:

https://www.sciencedaily.com/releases/2018/04/180416121555.htm