სამყაროში უამრავი გალაქტიკა არსებობს, რომელთა ცენტრებში მდებარეობს მასიური შავი ხვრელი. თუმცა ასტრონომების გაოცება გამოიწვია სუპერმასიური შავი ხვრელის (რომლის მასა 5-ჯერ აღემატება ირმის ნახტომის ცენტრში არსებული შავი ხვრელის მასას) აღმოჩენამ ჩვენთვის ცნობილ ერთ-ერთ უმცირეს გალაქტიკაში M60-UCD1. ეს ჯუჯა გალაქტიკა Virgo კლასტერში, დედამიწიდან 54 მილიონი სინათლის წლითაა დაშორებული. მისი დიამეტრი 300 სინათლის წელიწადს არ აღემატება, რაც 500-ჯერ მცირეა ვიდრე ირმის ნახტომის დიამეტრი. ჩვენი გალაქტიკის შავი ხვრელი, რომლის მასა დაახლოებით 4 მილიონი მზის მასის ტოლია, მთლიანი გალაქტიკის მასის 0.01%-ს შეიცავს, ხოლო M60-UCD1 გალაქტიკის შავი ხვრელის მასა გალაქტიკის მასის 15%-ს შეადგენს.

ჯუჯა გალაქტიკა M60-UCD1 ვარსკვლავების დიდი სიმკვრივითაც გამოირჩევა. ჩვენ შეუიარაღებელი თვალით შეგვიძლია 4,000-მდე ვარსკვლავის დანახვა. მაშინ როცა M60-UCD1-ის ბინადართათვის შესაძლებელი იქნებოდა მილიონი ვარსკვლავის დანახვა.

არსებობს ვარაუდი, რომ მკვრივი გალაქტიკები სხვა გალაქტიკებთან შეჯახების შედეგად წარმოიქმნებიან. M60-UCD1-ს შემთხვევაში ასეთი გალაქტიკაა M60 (4,5 მილიონი მზის მასის მქონე შავი ხვრელით), რომელიც M60-UCD1-სთან უფრო ახლოს მდებარეობს ვიდრე ჩვენი მზე ირმის ნახტომის ცენტრთან. მოსაზრების თანახმად, სწორედ M60-მა "წაართვა" M60-UCD1-ს ბნელი ენერგია და გარე ვარსკვლავების დიდი ნაწილი. დღეისთვის მეცნიერებს სხვა რაიმე რაციონალური ახსნა არ მოეძებნებათ ასეთი ტიპის გალაქტიკის არსებობის ასახსნელად.

ასტრონომები გალაქტიკების დიამეტრების დადგენაა ახდენდნენ კოსმოსური ტელესკოპის Hubble-ს მონაცემებზე დაყრდნობით. ხოლო ვარსკვლავების მოძრაობის ტრაექტორიებს, რომელთა საშუალებითაც ხდებოდა შავი ხვრელების მასების შეფასება, აკვირდებოდნენ ჰავაის კუნძულებზე განთავსებული 8 მეტრიანი ინფრაწითელი ტელესკოპით Gemini North.

წყარო:

http://www.sci-news.com/astronomy/science-supermassive-black-hole-dwarf-galaxy-m60-ucd1-02156.html